عفونت لثه و تورم لثه: درمان‌های تخصصی و خانگی

عفونت و تورم لثه بیماری نسبتا شایعی در میان بزرگسالان است و در صورتی که در مراحل اولیه خود درمان شود، می‌تواند از بروز مشکلات بیشتر برای فرد جلوگیری کند. درمان عفونت لثه معمولا با تجویز آنتی‌بیوتیک برای کنترل عفونت و جلوگیری از گسترش آن به سایر بخش‌های دهان آغاز می‌شود. پس از آن، در صورتی که عفونت از بین نرفت، دندانپزشک به اقدامات درمانی بعدی می‌پردازد. انتخاب روش درمان، به علائم و مرحله عفونت لثه بستگی دارد. به‌طور کلی عفونت لثه در مراحل اولیه خود با علائمی مانند درد، قرمزی و بوی بد دهان همراه است اما در صورت عدم پیگیری درمان، می‌تواند به عفونت فک، و احساس ناراحتی و درد در سر و گوش هم منجر شود.

چگونه عفونت لثه را تشخیص دهیم؟

عفونت لثه، باتوجه به اینکه در چه مرحله‌ای قرار دارد، علائم گوناگونی را بروز می‌دهد. به‌طور کلی علائم اولیه عفونت لثه به‌سادگی قابل تشخیص هستند و بهتر است به محض بروز آن‌ها و پیش از تشدید علائم، برای تشخیص علت و جلوگیری از گسترش عفونت، به پزشک متخصص مراجعه شود.

درمان تخصصی عفونت و ورم لثه به عواملی مانند شدت عفونت و علت آن بستگی دارد. همچنین یکی از عوامل موثر در انتخاب شیوه درمان، زمان مراجعه فرد به دندانپزشکی است. مراجعه به پزشک هر چه زودتر صورت بگیرد، عفونت لثه عوارض کمتری برای فرد خواهد داشت. در همین رابطه دکتر محسن صدق، جراح دندانپزشک در منطقه نیاوران تهران، پیامدهای بی‌توجهی به درمان عفونت لثه را اینگونه توضیح می‌دهد.

«بی‌توجهی به علائم اولیه عفونت لثه باعث گسترش آن به سایر بخش‌های دهان و حتی لق شدن دندان‌ها می‌شود. اولین اقدام ما پس از مراجعه فرد، علت‌یابی و تجویز آنتی‌بیوتیک برای کنترل عفونت است، اما اگر عفونت برطرف نشود، متاسفانه راهی جز کشیدن دندان نخواهیم داشت. در موارد شدیدتر، عفونت لثه می‌تواند وارد خون شود و عوارض جدی‌تری مانند بیماری‌های قلبی و عفونت تنفسی به دنبال داشته باشد. توصیه همیشگی ما این است که علائم اولیه عفونت لثه مانند خونریزی، درد و تورم را جدی بگیرید و برای پیشگیری از عوارض بعدی آن، به‌موقع اقدام کنید».

تجویز داروهای آنتی‌بیوتیک یا چرک‌خشک‌کن، چه در قالب خوراکی و چه موضعی، از اولین اقدامات دندانپزشک برای درمان عفونت لثه به شمار می‌آیند. توجه داشته باشید آنتی‌بیوتیک‌ها به‌دلیل تنوع نوع و عملکرد، و همچنین عوارضی که دارند، حتما باید با تجویز پزشک مصرف شوند.

درمان تخصصی عفونت لثه با آنتی‌بیوتیک

درمان تخصصی عفونت و ورم لثه به عواملی مانند شدت عفونت و علت آن بستگی است. اولین و رایج‌ترین درمان برای کنترل عفونت لثه، تجویز آنتی‌بیوتیک متناسب با میزان و علت عفونت است. داروهای آنتی‌بیوتیک یا چرک‌خشک‌کن، عملکردها و عوارض گوناگونی دارند و به همین دلیل ضروری است که تحت نظر و با تجویز پزشک، مصرف شوند.

تجویز آنتی‌بیوتیک‌های موضعی

برای درمان عفونت لثه، معمولا علاوه بر آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی، آنتی‌بیوتیک‌های موضعی هم از سوی دندانپزشک تجویز می‌شود تا به‌عنوان مکمل درمان، روند از بین رفتن عفونت را تسریع کنند.

• کلرهگزیدین: یکی از دهانشویه‌های رایج برای کاهش عفونت و تورم لثه استفاده می‌شود، دهانشویه‌های حاوی کلرهگزیدین است که در کنترل باکتر‌ی‌های دهان و دندان موثر هستند. از این نوع دهانشویه‌ها برای درمان عفونت لثه در خانه نیز می‌توان استفاده کرد.

• داکسی سایکلین: یک نوع آنتی‌بیوتیک ژله‌ای است که برای پاکسازی محیط دندان استفاده می‌شود و معمولا در مواقعی تجویز می‌شود که دیگر آنتی‌بیوتیک‌ها موثر نبوده‌اند.
• مینوسایکلین: مینوسایکلین به شکل پودر در بازار موجود است و معمولا دندانپزشکان برای درمان عفونت لثه آن را داخل پاکت لثه قرار می‌دهند.

چگونه از عفونت و تورم لثه پیشگیری کنیم؟

عفونت و تورم لثه درصورتی‌که در مراحل اولیه باشد به‌سادگی قابل‌درمان است. اگر علت عفونت لثه، بیماری‌های خاص یا تغییرات هورمونی نباشند، رعایت موارد زیر می‌تواند تا حدی زیادی برای جلوگیری از ابتلاء مجدد یا پیشگیری از عفونت لثه مفید باشند.

مسواک‌زدن درست و مستمر

مسواک‌زدن هر روزه ضروری است، اما گاهی اوقات خود مسواک‌زدن می‌تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد. هرگز با شدت و بسیار محکم مسواک نزنید زیرا این کار می‌تواند به بافت لثه شما آسیب وارد کند. به‌طور کلی بهتر است از مسواک‌هایی با موی نرم و نایلونی استفاده کنید و با حرکاتی نرم و ملایم، آن را به سمت عقب و جلو حرکت دهید.

استفاده هر روزه از نخ دندان

نخ دندان، موثرترین راه برای خارج کردن ذرات غذا از بین دندان‌ها و جلوگیری از ایجاد پلاک و تاتار دندان است. عدم استفاده از نخ دندان ممکن است در کوتاه مدت تاثیر زیادی نداشته باشد اما در بلندمدت باعث پوسیدگی دندان، و به‌دنبال آن التهاب و عفونت لثه می‌شود. نخ دندان را باید با ملایمت میان دندان‌ها بکشید تا باعث تورم یا زخم و پارگی نشود.

استفاده از دهانشویه مناسب لثه

بسیاری از غذاهای موردمصرف حاوی کربوهیدرات هستند. کربوهیدرات می‌تواند باعث ایجاد پلاک و درنتیجه بروز بیماری‌های لثه شود. بنابراین شستشوی دهان، می‌تواند ذرات ریز باقی مانده از مواد غذایی داخل دهان و لای دندان‌ها را از از محیط دهان خارج کند. همیشه در هر مکانی که هستید، پس از خوردن غذا دهان خود را بشویید. کشیدن نخ دندان و مسواک‌زدن پس از هر وعده غذایی در اولویت است اما اگر امکان آن را ندارید، حتما از دهانشویه حاوی فرمول شیمیایی مناسب برای لثه استفاده کنید. در صورتی که دهانشویه نیز در دسترس نیست، حتما چندبار آب یا آب نمک در دهان خود بگردانید و خارج کنید. این کار به باکتری‌ها اجازه ایجاد پلاک روی لثه را نمی‌دهد.