لکه‌های قهوه‌ای تیره یا سیاه روی دندان کودکان دلایل مختلفی دارد. سیاه شدن قسمت بیرونی دندان کودکتان می‌تواند به خاطر داروها، غذاها و نوشیدنی‌های خاصی باشد. علاوه بر این، سیاه شدن دندان می‌تواند ناشی از مشکلات جدی یا پوسیدگی داخلی به خاطر خرابی دندان باشد. علیرغم مراقبت از دندان‌های کودک با رعایت منظم بهداشت دهان و دندان، ممکن است دندان‌های او سیاه شوند. با این حال نباید ناامید شوید، چون راه‌های زیادی برای درمان لکه‌های سیاه و جلوگیری از سیاه شدن دندان اطفال و کودکان جدید وجود دارند. اگر می‌خواهید با دلایل و درمان‌های سیاه شدن دندان کودکان آشنا شوید تا انتها با ما همراه باشید.
علت سیاه شدن دندان‌های اطفال
سیاه شدن دندان کودکان دلایل متفاوتی دارد که برخی از آن‌ها بسیار متداول هستند. این لکه‌های سیاه زیاد نگران کننده نیستند، زیرا اغلب بر روی دندان‌های شیری ایجاد می‌شوند که بعد از 6 سالگی شروع به ریختن می‌کنند.
لک‌های سیاه در اثر مصرف قرص و قطره آهن
آن‌ها رنگدانه‌های تیره‌ای هستند که در اثر تجمع سولفید آهن (III) روی سطح دندان یا لثه‌ها ایجاد می‌شوند. آن‌ها در اثر واکنش شیمیایی سولفید هیدروژن، که در اثر متابولیسم نوعی باکتری به نام کروموژن تولید می‌شود و یون‌های آهن اضافی موجود در بافت‌ها و آب دهان ایجاد می‌شوند.
لک‌های سیاه کروموژنیک
لک‌های سیاه دندان به خاطر باکتری کروموژنیک (رنگی) می‌تواند باعث کاهش اعتماد به نفس فرد، مخصوصاً کودکان شود. این مشکل به شکل خطی سیاه در امتداد خط لثه دیده می‌شود. این نوع لکه بیشتر در کودکان رواج دارد. دلیل آن هم وجود نوعی پلاک باکتریایی است که در محیط دهان کودک زندگی می‌کند. کودکانی که این مشکل را دارند، معمولاً با روییدن دندان‌های دائمی مشکلشان برطرف می‌شود. باکتری‌های داخل دهان به مرور زمان تغییر می‌کنند.
پلاک تارتار بر روی دندان‌های اطفال
تارتار سیاه معمولاً ناشی از تشکیل پلاک در اثر بهداشت ضعیف دهان و دندان است. اگرچه ممکن است در بالای لثه‌ها نیز دیده شود، اما اغلب روی سطح دندان اطفال دیده می‌شود. به مرور زمان تشکیل پلاک می‌تواند به اسید غذاها و نوشیدنی‌هایی که کودکتان مصرف می‌کند واکنش نشان داده و سخت و محکم شود و از بین بردن آن دشوار شود.
لک‌های سیاه دندان اطفال بر اثر پوسیدگی
باقی ماندن تارتار و پلاک روی دندان کودک باعث می‌شود که لایه‌ی بیرونی کم‌کم از بین برود. وقتی که لایه‌ی بیرونی مینای دندان کودکتان آسیب ببیند، باکتری‌ها وارد دندان شده و باعث عفونت و پوسیدگی خواهند شد.
سندروم بطری شیر
سندروم بطری شیر به پوسیدگی زود هنگام دندان شیری در کودکان و اطفال گفته می‌شود. دلیل آن تماس طولانی مدت با شیر یا مایعات شیرین است. کودکانی که در معرض ابتلا به سندروم شیشه شیر هستند، شیشه شیر یا آب‌میوه را در زمان استراحت و خواب به رختخواب می‌برند و مصرف می‌کنند. همچنین آن‌ها در طول روز نوشیدنی‌های شیرین یا شیر همراه خود دارند.
لکه سیاه دندان کودک بر اثر ضربه
وقتی که بعد از آسیب به دندان، خون از رگ‌های خونی نشت کند، ترکیبات موجود در خون، مانند آهن وارد لوله‌های کوچک داخل لایه‌ی دنتین (عاج) دندان می‌شوند. بعد از تجزیه شدن خون، دندان خاکستری، خاکستری تیره، قهوه‌ای یا حتی سیاه خواهد شد. این تغییر رنگ معمولاً 2 تا 3 هفته بعد از آسیب به دندان دیده نخواهد شد و بعد از قرمز شدن دندان رخ خواهد داد.
درمان لکه سیاه دندان کودکان
لکه‌های سیاه بیشتر مشکلات زیبایی ایجاد می‌کنند. مسواک زدن روزانه برای از بین بردن این لکه‌ها کافی نیست. برای از بین بردن لکه‌ها و رفع این مشکل زیبایی باید دندان‌ها به صورت تخصصی تمیز و جرمگیری شوند. اگرچه معمولاً اسکیلینگ و مسواک زدن دندان با پودر پامیس کافی هستند، اما معمولاً لکه‌های سیاه باز می‌گردند.
جرمگیری اولتراسونیک (فراصوت) توصیه نمی‌شود؛ این درمان می‌تواند باعث از بین رفتن مینای دندان شود. در نتیجه استفاده‌ی مکرر از آن خوب نیست. علاوه بر این می‌تواند دندانپزشک را به دردسر بیاندازد، مخصوصاً وقتی که لکه روی سطوح زبر یا سوراخ‌های دندان کودک قرار داشته باشد. در جلسات تمیز کردن تخصصی، تمیز کردن با کمک پولیش با رابر کاپ و فلوراید پامیس انجام می‌شود.
درمان‌های دیگر مانند:
- فلوراید تراپی
- ایرفلو (جت فشرده یا میکروذرات بی‌کربنات یا گلیسین)
- پولیش با خمیرهای میکرو ساینده
- خمیردندان سفید کننده
می‌توانند برای کودکان در صورتی که لکه‌ها روی دندان‌های دائمی ایجاد شده‌اند استفاده شوند. با این حال دندانپزشک دلیل و درمان مناسب برای آن را مشخص خواهد کرد. اگر لکه‌های سیاه در اثر پوسیدگی باشند، دندانپزشک خرابی‌ها را پر خواهد کرد و در موارد شدیدتر از درمان عصب کشی یا کشیدن دندان کمک خواهد گرفت.
اگر دندان دائمی کودک آسیب دیده باشد، دندانپزشک سعی خواهد کرد تا آن را حفظ کند؛ به طور مثال ممکن است دندان آسیب دیده را روکش کند. اگر لکه ناشی از باکتری کروموژنیک باشد، دهانشویه‌های اکسیژنه آن را برطرف خواهند کرد.
چگونه از ایجاد لکه‌های سیاه روی دندان کودکان جلوگیری کنیم؟
اولین راه حل این است که بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت شده و مرتباً برای چکاپ به دندانپزشک مراجعه شود. استفاده از خمیردندان‌های آنزیمی هم باعث افزایش باکتری‌های مفید در دهان شده و میکروفلور سالم و متعادلی ایجاد خواهد کرد.
راه دیگر اجتناب از مصرف غذاهای سرشار از آهن و مصرف غذاهای سرشار از لاکتوفرین، مانند شیر و مشتقات آن به جای آن‌هاست. درمان طبیعی شامل مصرف مواد پروبیوتیک و مکمل‌های پروبیوتیک است. از میان آن‌ها لاکتوفرین مهم‌تر است.
این ماده در قرص‌هایی که در دهان حل می‌شوند و باید به مدت سه ماه روزی دوبار، بین وعده‌های غذایی و یک ساعت قبل از غذا، مصرف شوند وجود دارد.
این ماده نوعی پروتئین است که فلور باکتریایی (که شامل باکتری‌های عامل لکه‌های سیاه نیز می‌شود) و میزان آهن موجود در بزاق را کنترل می‌کند، زیرا آهن مولکول‌های آزاد را جذب کرده و سپس آن‌ها را در اندام‌ها منتشر می‌کند، که مانع رشد باکتری‌ها شده و سولفید هیدروژن و سولفید آهن (III) را که باعث ایجاد لکه می‌شوند تولید خواهد کرد.
سخن آخر
اساساً اگر دندان شیری کودک شما دچار تغییر رنگ شده، با مراجعه به دندانپزشک می‌توانید از آسیب دیدن بیشتر دندان پیشگیری کنید. دندان‌های شیری خودبه‌خود می‌افتند، به خاطر همین گاهی اوقات دندانپزشک فقط تا زمانی که دندان بیفتد مشکل را کنترل می‌کند و درمان دیگری انجام نمی‌دهد. اگر کودکان دچار لکه‌های سیاه روی دندان شده است، می‌توانید به متخصص دندانپزشکی مراجعه کنید تا مشکل را درمان کند. اگر سؤالی دارید یا می‌خواهید نوبت رزرو کنید، لطفاً با شماره تلفن‌های ما تماس بگیرید.
سؤالات متداول
آیا لکه‌های موجود روی دندان کودک من پوسیدگی هستند؟
لکه‌های روی دندان کودک شما می‌توانند دلایل مختلفی داشته باشند. بله ممکن است پوسیدگی باشد. معاینه به ما کمک خواهد کرد تا لکه‌ها را بررسی کنیم و تشخیص دهیم که آیا دندان‌های کودک شما باید درمان شوند یا خیر. بعد از اینکه احتمال اینکه پوسیدگی باشد رد شود، ما می‌توانیم دلیل لکه‌ها را پیدا کنیم.
آیا لکه‌های سیاه روی دندان کودک طبیعی است؟
این لکه‌ها ممکن است در ابتدا مانند پوسیدگی به نظر برسند، اما پوسیدگی نیستند. همچنین آن‌ها لکه‌های طبیعی ناشی از مکمل‌ها و غذاها و نوشیدنی‌های دارای آهن نیز نیستند.
چرا نمی‌توان دندان کودکان را سفید کرد؟
یکی از دلایلی که دندانپزشک اطفال توصیه می‌کند برای سفید کردن دندان کودک صبر کنید این است که میزان هیدروژن پراکسید موجود در اکثر نوارهای سفید کننده باعث حساسیت دندان‌ها مخصوصاً در کودکان خواهد شد.
چه سنی برای سفید کردن دندان کودکان مناسب است؟
کودک باید برای سفید کردن دندان حداقل 14 ساله باشد.
چگونه می‌توانم قهوه‌ای شدن دندان کودکم را درمان کنم؟
برای درمان هرگونه تغییر رنگ دندان، می‌توانید فرزندتان را برای درمان تخصصی نزد دندانپزشک ببرید. ممکن است دندانپزشک بسته به دلیل ایجاد لکه از اکسیدهای سفید کننده استفاده کند.
آیا کودک 7 ساله‌ی من می‌تواند از خمیردندان سفید کننده استفاده کند؟
اکثر دندانپزشکان عقیده دارند که استفاده از خمیردندان‌های معمولی حاوی سفید کننده برای کودکان مانعی ندارد، اما فقط باید به میزان کم (به اندازه‌ی نخود) و زمانی که کودک مسواک زدن را یاد گرفت استفاده شود.
چگونه می‌توان لکه‌های سیاه روی دندان کودک را در خانه از بین برد؟
معمولاً می‌توانید این لکه‌ها را با مسواک زدن دندان کودک با کمی خمیردندان بزرگسالان (که قدرت سایندگی بیشتری نسبت به خمیردندان کودکان دارد) از بین ببرید.
