ارتودنسی متحرک، قالبهایی از جنس پلاستیک شفاف است که میتوان آن را داخل دهان قرار داد و از آن خارج کرد و مشکلات ارتودنسی دندان را برطرف کرد. یک دوره درمان، شامل چندین قالب است که به مدت 12 تا 18 ماه، هر چند هفته یکبار باید آن را عوض کنید.
قالبهایی که در هفتههای اول درمان استفاده میکنید با قالبهایی که در انتهای درمان خواهید داشت، متفاوت است؛ چون باید دندانهایتان را به مرور زمان جابهجا کنند. این قالبها، فشار ملایمی به دندانها وارد میکنند تا دندانها در جای مناسبی قرار گیرند.
بریسهای متحرک چگونه ساخته میشوند؟
متخصص ارتودنسی یا شرکتهای تولید کننده، بریسهای متحرک مخصوص دهان شما را با کمک اشعهی ایکس، قالبگیری و اسکنهای دیگر از دهانتان میسازند.
متخصصین ارتودنسی این کار را در مطبشان انجام میدهند، اما شرکتهای ارائه کنندهی این خدمات، این کار را با استفاده از قالبهایی که برای شما میفرستند و شما بعد از قالبگیری از دهانتان، قالب را به شرکت باز میگردانید و مشاورهی مجازی با متخصص ارتودنسی، انجام میدهند.
باید توجه داشت که این شرکتها ممکن است متوجه مشکلات بایت شما نشوند چون قالبگیری را خودتان انجام میدهید و یک متخصص آموزشدیده این کار را برایتان انجام نداده است.
مزایای ارتودنسیهای متحرک چیست؟
بسیاری از والدین برای نوجوانانشان ارتودنسی متحرک را میپسندند؛ چون ظاهری یکدست و امکان بیرون آوردن دارد.
برخی از مزایای مهم ارتودنسی نامرئی (اینویزیلاین) در زیر آمده است:
- به راحتی میتوان آنها را برای مسواکزدن، استفاده از نخ دندان و غذا خوردن، از دهان خارج کرد.
- به دلیل اینکه متحرک هستند و میتوان آنها را از دهان خارج کرد، هیچ منعی در مصرف مواد غذایی خاص در طول درمان وجود ندارد.
- یکدست است و در بسیاری از موارد اصلاً مشخص نیست.
- به خاطر ظاهر ظریفشان، فرد در زمان استفاده احساس اعتماد به نفس بیشتری خواهد داشت.
- در موارد خفیف یا مواردی که فقط جابهجایی کمی لازم است، اینویزیلاین (ارتودنسی نامرئی) سریعتر از روشهای دیگر میتواند مشکل فرد را برطرف کند.
- به طور کلی، استفاده از ارتودنسی نامرئی آسان است، این قالبها را میتوان به محض جلب توجه از دهان خارج کرد و بعد دوباره داخل دهان گذاشت.
استفاده از بریس متحرک، خواه برای زیبایی استفاده شود یا اهداف دیگر، تجربهی خوبی برای نوجوانان و افراد بزرگسال خواهد بود و بسیاری از افراد اینویزیلاین را به سایر روشهای سنتی ترجیح خواهند داد.
انواع ارتودنسیهای متحرک
ارتودنسیهای متحرک انواع مختلفی دارند که عبارتند از:
اینویزیلاین
اینویزیلاین محبوبیت روزافزونی یافته، زیرا واقعاً نامرئی است.
بریسهای اینویزیلاین، با کامپیوتر طراحی شده و از جنس پلاستیک است. یک سری الاینر ساخته میشود و هر دو هفته تعویض میشود. همیشه باید استفاده شود و فقط برای مسواکزدن و غذاخوردن از دهان خارج میشود. ارتودنتیستهای ما آموزشهای لازم برای فناوری الاین (Align)، شرکتی که اینویزیلاین را تولید کرده است را دیدهاند.
بریسهای فانکشنال
بریسهای فانکشنال، بریسهای متحرکی هستند که برای اصلاح بایت و معمولاً در افرادی که دندان جلوشان بیرون زده است، استفاده میشوند. برخی از دنندانپزشکان این نوع بریس را بریس ارتودنسی مینامند. این بریسها فقط مناسب افرادی هستند که در حال رشدند، درنتیجه برای بزرگسالان مناسب نیستند.
ریتینر
تقریباً همهی افرادی که ارتودنسی انجام دادهاند، باید از ریتینر (نگهدارنده) استفاده کنند. بدون استفاده از ریتینر، ممکن است دندانهایتان دوباره حرکت کنند و کج شوند. همچنین برای مقابله با تأثیرات افزایش سن که ممکن است باعث تغییر وضعیت دندانهایتان شود نیز مناسب هستند.
ریتینرها دو نوع مهم دارند؛ ریتینرهای ثابت یا چسبیده و ریتینر متحرک. برای انتخاب نوع ریتینر در جلسهی مشاوره با شما مشورت خواهد شد.
فضا نگهدار
فضا نگهدار، قطعهای مخصوص است که برای نگه داشتن جای دندان در دهان استفاده میشود. فضا نگهدار باعث میشود که دندان دائمی صاف و در جای درست بیرون بیاید. فضا نگهدارها جنسهای مختلفی دارند. بسته به وضعیتتان، دندانپزشک از فضا نگهدار ثابت یا متحرک استفاده خواهد کرد.
ارتودنسیهای متحرک برای چه کسانی مناسباند؟
اگر تغییرات جزئی در وضعیت دندانهایتان لازم دارید، ممکن است کاندید مناسبی برای استفاده از بریس متحرک باشید.
بریسهای متحرک میتوانند دندانها را صاف کنند، فاصلهی بین دندانها را ببندند و حالت بایت را اصلاح کنند؛ اما اگر درمان ارتودنسی زیادی لازم دارید، ارتودنسی متحرک مناسب شما نخواهد بود.
نوجوانان و بزرگسالان میتوانند از بریس متحرک استفاده کنند. بزرگسالان ارتودنسی متحرک را به این دلیل ترجیح میدهند که شفاف هستند و جلب توجه نمیکنند. والدین ارتودنسی متحرک را برای فرزندانشان به این دلیل ترجیح میدهند که میتوان برای مسواکزدن و استفاده از نخ دندان، بریسها را از دهان خارج کرد.
اگر از بریس متحرک استفاده میکنید باید حواستان باشد و مرتب از آن استفاده کنید. حتماً اکثر ساعات روز از آن استفاده کنید و مراقب باشید که بریس را گم نکنید. معمولاً نوجوانان بریسشان را گم میکنند.
به خاطر داشته باشید که اگر بزرگسال هستید و بریس متحرک یا حتی سنتی میخواهید، درمان شما طولانیتر خواهد بود. دلیل این امر این است که تغییرات اسکلتی در بزرگسالان دشوارتر است. جابهجایی دندانها کند اما امکانپذیر خواهد بود.
ارتودنسی ثابت بهتر است یا متحرک
باید بدانید که ارتودنسی ثابت و متحرک را چطور مقایسه کنید.
مشکلات جزئی یا مشکلات شدید
ممکن است برای درمان ارتودنسی لازم باشد تا دندانها در جهات مختلفی جابهجا شوند. بریسهای ثابت میتوانند دندانها را در هر جهتی جابهجا کنند، اما بریسهای متحرک ممکن است نتوانند دندانها را در جهات خاصی جابهجا کنند.
بریسهای متحرک، مانند اینویزیلاین، معمولاً مناسب مشکلاتی هستند که خفیف بوده و اصلاحشان ساده باشد. ارتودنسی نامرئی برای شلوغی خفیف دندان، فاصلهی کم بین دندانها و اپن بایت خفیف، مناسب هستند.
ولی برای مشکلات شدیدتر، مانند شلوغی زیاد دندانها، کراسبایت، مشکلات عمدهی فک (اوربایت و آندربایت) و دیپبایت، بریسهای ثابت مناسبتر هستند.
ظاهر
بهترین ویژگی اینویزیلاین، ظاهر آن است؛ حتی ممکن است برخی افراد اصلاً متوجه نشوند که کسی اینویزیلاین دارد.
علاوه بر بریسهای ثابتی که بهدلیل سیمها و براکتها کاملاً مشهود هستند، بریسهای ثابتی نیز وجود دارد که شفاف یا همرنگ دندان هستند. امروزه سیمهایی با روکش سفید نیز وجود دارد که میتوان در کنار بریسهای ثابت سرامیکی از این سیمها استفاده کرد.
میزان تأثیرگذاری
امکان خارج کردن بریس متحرک، امتیاز ویژهی آن است، اما باید گفته شود که چون بریسهای متحرک خیلی راحت از دهان خارج میشوند، باید پشتکار و توجه داشته باشید و روزانه 20 تا 22 ساعت این بریس را در دهانتان بگذارید. درنتیجه، نباید همانند بسیاری از مردم که قبلاً چنین عقیدهای داشتند، بگوییم که بریسهای متحرک موقتی هستند. اگر الاینرهای شفاف مرتباً استفاده نشود، درمان بسیار طولانی خواهد شد و نتایج درمان تحت تأثیر قرار خواهد گرفت.
بریسهای ثابت را نمیتوان از دهان خارج کرد و برای تمیز و سالم نگهداشتن دندانها باید تلاش بیشتری کرد. بریسهای ثابت در تمام طول روز دندانها را صاف میکنند.
معایب ارتودنسیهای متحرک چیست؟
بریسهای متحرک، علاوه بر مزایایی که ذکر شد، معایبی نیز دارند که مهمترین آنها درد اولیهی آن است. به دلیل فشار به فک برای جا باز کردن، بسیاری از بیماران میگویند که فک و دندانهایشان درد میکند. همچنین به دلیل اینکه بریسهای متحرک فضای زیادی در دهان اشغال میکنند، ممکن است روی نحوهی صحبت کردن فرد تأثیر بگذارند. یکی دیگر از معایب بریسهای متحرک، درد ناشی از خارج کردن و جایگذاری مجدد این بریسها است.
هزینههای ارتودنسی متحرک چقدر است؟
تهیهی بریسها از یک شرکت خیلی ارزانتر خواهد بود، چون خدمات کمتری نسبت به یک متخصص ارتودنسی ارائه میدهد.
اما ارتودنتیست میتواند خدمات شخصی و اورژانسی به شما بدهد.
هزینهی ارتودنسی متحرک برای افراد مختلف متفاوت خواهد بود. هزینهی ارتودنسی متحرک به میزان زیادی به نیازهای درمانی شما بستگی دارد. برای دریافت مشاوره و آگاهی از هزینهی تقریبی، به ارتودنتیست مراجعه کنید. اکثر ارتودنتیستها مشاورهی رایگان ارائه میدهند.
سؤالات متداول
چه مدت باید از بریس متحرک استفاده کنم؟
ارتودنتیست شما، اطلاعاتی در این زمینه به شما خواهد داد. درمان با بریسهای متحرک، معمولاً 4 الی 12 ماه طول میکشد. برای بررسی جابهجایی دندانها و تنظیم بریس، باید مرتباً به ارتودنتیست مراجعه کنید.
آیا میتوان بریس متحرک را برای غذا خوردن از دهان خارج کرد؟
بله. باید بتوانید عادی غذا بخورید. بهتر است در زمان غذا خوردن هم بریس داخل دهانتان باشد، مگر اینکه توصیهی ارتودنتیست خلاف این باشد. اگرچه در ابتدا دشوار خواهد بود، اما به مرور زمان غذا خوردن با بریس راحتتر خواهد شد. بعد از صرف هر وعدهی غذایی، بریس را خارج کنید و کامل بشویید.
آیا در زمان خواب هم باید بریس متحرک داخل دهان باشد؟
اگر نمیدانید که شب چه کار کنید، باید بگوییم که میتوانید بدون خارج کردن بریس از دهانتان، با خیال راحت بخوابید. درواقع در برخی موارد، بریسهای متحرک فقط باید در طول شب استفاده شوند.
چگونه از بریس متحرک نگهداری کنیم؟
برای نگهداری از بریس متحرک، هفتهای یکبار آن را داخل محلول تمیزکنندهی ریتینر قرار دهید. همچنین میتوانید آن را با مسواک و آب هم تمیز کنید، اما برای تمیزکردن بریس، از خمیردندان استفاده نکنید. لطفاً در زمانی که بریس داخل دهانتان قرار دارد با آن بازی نکنید، چون این کار میتواند باعث سست شدن و شکستن آن شود.
آیا بریس متحرک باعث مشکل در صحبتکردن خواهد شد؟
بریس متحرک در ابتدا باعث ایجاد مشکلاتی در صحبتکردن خواهد شد. با استفادهی مداوم از بریس، این مشکل برطرف خواهد شد. دلیل این مشکل این است که قطعات پلاستیکی بریس روی ناحیهی حساسی در کام که زبان برای تلفظ “س” و “ت” به آن میچسبد، قرار میگیرد.
آیا ریتینر درد دارد؟
در چند روز ابتدایی استفاده از ریتینر تا وقتی که دهانتان عادت کند، احساس درد خواهید داشت. این ناراحتی معمولاً 4 تا 5 روز یا حداکثر یک هفته خواهد بود. اگر درد ناشی از ریتینر بیش از این مدت طول بکشد، بهتر است که به ارتودنتیست مراجعه کنید.