جدیدترین بریس‌های مورد استفاده در ارتودنسی نامرئی، ردیف کننده‌هایی (aligners) از جنس پلاستیک شفاف هستند که از آن‌ها نیز، مانند بریس‌های فلزی، برای صاف کردن دندان‌ها استفاده می‌شود. این بریس‌ها به این دلیل پرطرفدار شدهاند که خیلی کمتر از بریس‌های فلزی سنتی دیده می‌شوند.
مزایای ارتودنسی نامرئی
مزایای ارتودنسی نامرئی عبارت‌اند از:
ظاهر و زیبایی دندان‌ها را بهبود می‌بخشد
به خاطر شفاف بودنِ ردیف کننده کسی متوجه نمی‌شود که شما تحت درمان ارتودنسی هستید، و مهمتر اینکه می‌توانید راحت بخندید چراکه در دندان‌هایتان چیزی وجود ندارد که بتواند زیبایی خنده‌تان را از بین ببرد.
درد ندارد
دو اسپلینت بالا و پایین از پلاستیک ساخته شدهاند که این احتمال بروز ساییدگی‌ها، پارگی‌ها و درد نواحی داخلی لب‌ها یا مخاط دهان که معمولاً در حین استفاده از براکت‌های سنتی رخ می‌دهند را از بین می‌برد.
تسهیل رعایت بهداشت دهان و دندان
این ردیف کننده‌ها را می‌توان برای خوردن غذا و مسواک زدن از دهان خارج کرد. قطعاً، استفاده از ردیف کننده‌های نامرئی مانع از پوسیدگی دندان‌ها، بوی بد دهان یا جمع شدن غذا روی سطح دندان‌ها و اثرات بد آن بروی سلامت دهان و دندان‌ها می‌شود. بیمار می‌تواند هر زمان که نیاز داشت این ردیف کننده‌ها را از دهان خارج کرده و دندان‌هایش را مسواک بزند، نخ دندان بکشد و دهان را آبکشی کند؛ این امر، بهداشت و سلامت دهان و دندان را در تمام طول درمان تضمین می‌کند.
دیدن نتایج، قبل از شروع درمان
یکی از مهمترین مزایای ارتودنسی شفاف این است که به لطف طراحی رایانه‌ای که حرکت دندان‌ها را قبل از رخ دادن شبیه‌سازی می‌کند بیمار می‌تواند ببیند که نتیجه نهایی درمان چگونه خواهد بود.
مراقبت از لثه‌ها
برخی تحقیقات بالینی نشان داده که ارتودنسی نامرئی سلامت لثه‌ها را بهبود می‌دهد. اما چرا؟ چون مرتب شدن دندان‌ها باعث می‌شود که لثه‌ها بتوانند دندان‌ها را بیشتر احاطه کنند که همین به جلوگیری از بیماری‌های پریودنتال کمک می‌کند.
بهبود عزت نفس
براکت‌های سنتی معمولاً بر عزت نفس بیماران تأثیر منفی دارند، چراکه ظاهر آن‌ها جذابیت ندارد. اما این در مورد ارتودنسی نامرئی صادق نیست چون این گزینه کاملاً شفاف بوده و چیزی را پنهان نمی‌کند.
ردیف کردن سریع دندان‌ها
مدت زمان مورد نیاز برای ارتودنسی نامرئی بین 3 تا 18 ماه است که در مقایسه با درمان با براکت‌های سنتی که حدوداً بین 2 تا 3 سال زمان می‌برد بسیار خوب است.
تمامی این مزایا باعث شده که امروزه بیش از 4 میلیون نفر ظاهر دندان‌ها و لبخند خود را با استفاده از اسپلینت‌های پلاستیکی شفاف یا ارتودنسی نامرئی بدون سیم بهبود بدهند.
انواع ارتودنسی‌های نامرئی
ارتودنسی نامرئی انواع بسیار متنوعی دارد. بنابراین شما می‌توانید بر اساس، شدت مشکل و توانایی مالی‌تان گزینه‌ای را انتخاب کنید که نیازهایتان را پوشش بدهد.
انواع گزینه‌های ارتودنسی نامرئی موجود را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد: گزینه‌های ثابت و گزینه‌های متحرک.
ارتودنسی نامرئی سرامیکی
بریس‌های سرامیکی مثل بریس‌های فلزی کار می‌کنند، تنها با این تفاوت که آن‌ها از جنسی ساخته شدهاند که رنگی شبیه به مینای دندان دارد، که همین باعث می‌شود این بریس‌ها از بیرون تقریباً دیده نشوند. آن‌ها از یک ماده سرامیکی پیشرفته ساخته می‌شوند که باعث می‌شود بهتر به دندان‌ها بچسبند و برای همین احتمال شکستن آن‌ها کمتر است.
گاهی اوقات، برای بیماران از براکت‌های پنهان‌تری با سیم‌های شفاف استفاده می‌شود؛ اما، در اکثر موارد ارتودنتیست از سیم‌های فلزی استفاده می‌کند. همچنین لازم به ذکر است که نوارهای لاستیکی که دور براکت‌ها قرار داده می‌شوند نیز به خاطر نوع غذایی که بیمار می‌خورد زرد می‌شوند.
به علاوه، بیمار می‌بایست مرتباً برای تنظیم بریس‌های سرامیکی به ارتودنتیست مراجعه کند (درست مثل بریس‌های سنتی).
ارتودنسی شفاف
این بریس‌ها از جنس رزین ساخته شده و کاملاً با رنگ دندان هماهنگ می‌شوند. این ابزارها، «ارتودنسی تقریباً نامرئی» را امکان‌پذیر می‌کنند.
این روش، عملی‌ترین و مبتکرانه‌ترین گزینه برای کسانی است که ترجیح می‌دهند از یک ابزار ارتودنسی ثابت استفاده کنند، چراکه رزین به مرور زمان از بین نمی‌رود.
براکت‌های شفاف ابزارهای قابل اتکایی هستند چراکه آن‌ها از دوام خیلی بالایی برخوردار بوده و خیلی خوب و محکم روی دندان‌ها قرار می‌گیرند؛ البته در صورتی که ضربه محکمی به آن‌ها زده شود ممکن است کنده شده یا آسیب ببینند. به علاوه، بیمار می‌بایست مرتباً برای تنظیم این بریس‌ها به ارتودنتیست مراجه کند.
ارتودنسی نامرئی لینگوال
این‌ها نوع دیگری از بریس‌های نامرئی ثابت هستند که از فلز ساخته شده و پشت دندان‌ها قرار می‌گیرند تا اینکه کاملاً از دید مخفی بمانند. این بریس‌ها دقیقاً مثل بریس‌های سنتی کار می‌کنند، تنها با این تفاوت که محل نصب آن‌ها باعث شده کاملاً نامرئی باشند مگر اینکه طرف مقابل مستقیماً توی دهان بیمار را نگاه کند. بریس‌های لینگوال گران‌ترین نوع بریس در بازار هستند چراکه آن‌ها بسیار مقاوم بوده و پشت دندان‌ها قرار می‌گیرند. اگرچه نامرئی بودن بریس‌های لینگوال مزیت بزرگی است با این حال آن‌ها باعث می‌شوند که بیمار (دست کم تا زمانی که به بریس‌ها عادت کند) نتواند برخی حروف را به خوبی ادا کند.
آن‌ها همچنین می‌توانند باعث تحریک‌پذیری و درد زبان شوند. به علاوه، بیمار می‌بایست مرتباً برای تنظیم این بریس‌ها به ارتودنتیست مراجه کند.
ردیف کننده‌های نامرئی
انقلاب واقعی در ارتودنسی نامرئی کمی بیشتر از 20 سال پیش و با معرفی ردیف کننده‌های نامرئی صورت گرفت. این ردیف کننده‌ها ابزارهای ارتودنسی متحرکی هستند که از دو اسپلینت شفاف ساخته شده و کاملاً با دندان‌های بیمار هماهنگ بوده و با وارد کردن فشار به دندان‌ها آن‌ها را به تدریج مرتب می‌کنند.
ماده اصلی این ردیف کننده‌ها پلی‌اورتان است که ماده‌ای با کیفیت بالا و محکم و بادوام است. این ردیف کننده‌ها با جدیدترین فن‌آوری تولید می‌شود تا گزینه‌ای کاملاً نامرئی و بدون درد باشند. متحرک بودن این بریس‌ها باعث می‌شود که بیمار بتواند با خیال راحت و بدون هیچ محدودیتی غذا بخورد. به علاوه، بیماران می‌توانند بدون هیچ مانعی تمامی سطوح دندان‌ها را مسواک بزنند که این کمک بسیار زیادی به بهداشت دهان و دندان می‌کند.
بریس‌های نامرئی بسیار محکم و بوده و بعید است که بشکنند. آن‌ها باعث هیچگونه دردی در دهان نمی‌شوند. البته، استفاده از این بریس‌ها مثل سایر ابزارهای ارتودنسی به کمی زمان نیاز دارد تا بیمار به آن‌ها عادت کند، چراکه آن‌ها باعث می‌شوند که در چند روز اول تلفظ برخی حروف دشوار شود.
ارتودنسی نامرئی بهتر است یا سایر روش‌های ارتودنسی
در ادامه نگاهی می‌کنیم به تفاوت‌های مختلف بین ردیف کننده‌های نامرئی و بریس‌های سرامیکی، شفاف و لینگوال.
زیبایی
ردیف کننده‌های شفاف از لحاظ زیبایی بهترین ابزارهای ارتودنسی هستند چراکه آن‌ها کاملاً نامرئی می‌باشند. براکت‌های لینگوال هم در رتبه دوم قرار دارند، که فقط وقتی دیده می‌شوند که طرف مقابل مستقیماً توی دهان را نگاه کند. رتبه بعدی متعلق به بریس‌های شفاف است که مواد به کار رفته در آن‌ها به خوبی با رنگ مینای دندان هماهنگ است. بریس‌های سرامیکی هم در جایگاه آخر قرار دارند، این بریس‌ها نیز با دندان‌هایی که به طور طبیعی سفید هستند به خوبی هماهنگ می‌شوند. بریس‌های سرامیکی و شفاف در اکثر موارد همراه با سیم‌های فلزی استفاده می‌شوند.
طول درمان
بریس‌های شفاف یا سرامیکی معمولاً، بسته به نیاز هر بیمار، می‌بایست بین 18 تا 36 ماه استفاده شوند. درمان با بریس‌های لینگوال هم بسته به شدت مشکل بیماران حدوداً 18 تا 24 ماه طول می‌کشد.
اما طول درمان با ردیف کننده‌های نامرئی، بسته به شرایط دهان و شدت مشکل بیمار، حدوداً بین 6 تا 12 ماه است.
راحتی
ردیف کننده‌های شفاف راحت‌ترین گزینه هستند. این ردیف کننده‌ها برخلاف سایر ابزارهای ارتودنسی قابل برداشتن هستند که این باعث می‌شود بیماران بتوانند به راحتی غذا بخورند و دندان‌هایشان را بدون هیچ محدودیتی کاملاً مسواک کنند. همچنین برای رویدادهای مهم یا مصاحبه‌های کاری نیز می‌توان آن‌ها را از دهان خارج کرد. البته، متخصصین توصیه می‌کنند که بیماران روزانه دست کم 22 ساعت از این ردیف کننده‌ها استفاده کنند تا درمانشان طبق برنامه زمان‌بندی انجام شود.
بهداشت
ردیف کننده‌های نامرئی بهداشتی‌ترین گزینه نیز هستند، چون همانطور که بالاتر گفته شد می‌توان آن‌ها را در موقع غذا خوردن یا مسواک زدن برداشت.
انجام امور بهداشت دهان و دندان در طول مدتی که روی دندان‌ها بریس نصب شده کار سختی است، چراکه بریس مانع دسترسی به نواحی خاصی از دندان‌ها شده و در نهایت منجر به تجمع پلاک باکتریایی روی دندان‌ها می‌شود. برای همین، متخصصین توصیه می‌کنند که در چنین مواردی از مسواک‌های بین دندانی استفاده شود تا دندان‌ها به خوبی تمیز شوند.
به علاوه، از آنجایی که ردیف کننده‌های نامرئی برخلاف سایر ابزارهای ارتودنسی متحرک هستند، می‌توان آن‌ها را به راحتی از دهان خارج کرده و به راحتی با آب سرد و صابون ملایم شست.
دوام
به لطف پیشرفت‌های تکنولوژیکی، میزان مقاومت و چسبندگی بریس‌ها به دندان‌ها در حال افزایش است. البته، یک ضربه محکم یا خوردن غذاهای سخت می‌تواند بریس‌ها را شکسته یا باعث جدا شدن قسمتی از آن‌ها شود، که در چنین صورتی بیمار مجبور می‌شود فوراً به ارتودنتیست مراجعه کند. این در حالی است که، ردیف کننده‌های شفاف چنین مشکلاتی را ندارند.
هزینه
بریس‌های سرامیکی از همه گزینه‌ها ارزان‌تر بوده و بریس‌های شفاف و لینگوال هم در رده‌های بعد از آن قرار دارند. در عین حال، هزینه ارتودنسی نامرئی در گذشته خیلی بالاتر از الآن بود، اما در حال حاضر آن‌ها هزینه بسیار مناسب‌تری دارند.
ارتودنسی نامرئی برای چه کسانی مناسب است؟
هر کسی می‌تواند تحت درمان با ارتودنسی نامرئی قرار بگیرد. کودکان، نوجوانان و بزرگسالان می‌توانند یکی از چهار گزینه نامرئی موجود را انتخاب کنند. البته، ارتودنتیست بعد از مشاوره و تشخیص می‌تواند بر اساس بودجه بیمار، بهترین گزینه درمانی را به او توصیه کند.
معایب ارتودنسی نامرئی چیست؟
معایب آن به شرح زیرند:
- بسته به برنامه درمانی توصیه شده، بریس‌های نامرئی می‌توانند گران‌تر از بریس‌های سنتی باشند.
- برای به دست آوردن بهترین نتیجه به نظم و دقت زیادی نیاز است. بریس‌های نامرئی می‌بایست روزی 22 ساعت روی دندان‌ها باقی بمانند و حتماً بعد از برداشته شدن باید سریعاً دوباره روی دندان‌ها قرار بگیرند. در صورتی که بریس‌های نامرئی روزانه کمتر از 22 ساعت پوشیده شوند درمان طولانی‌تر خواهد شد.
- همچنان که دندان‌ها به این ردیف کننده‌های جدید عادت می‌کند، بیمار کمی فشار و ناراحتی را احساس می‌کند.
- بریس‌های نامرئی زمانی بهترین نتیجه را می‌دهند که مشکل بایت خفیف یا در حد متوسط باشد؛ برای مشکلات پیچیده‌تر بهتر است از گزینه‌های دیگری استفاده شود.
هزینه ارتودنسی نامرئی چقدر است؟
قیمت ارتودنسی نامرئی بیشتر به نوع درمانی انجام می‌شود، پیچیدگی مشکل بیمار و همچنین متخصصی که درمان را انجام می‌دهد بستگی دارد. البته، ارتودنتیست‌ها از لحاظ تعیین نرخ آزاد بوده و بنابراین قیمت درمان می‌تواند بسته به محل جغرافیایی کلینیک و همچنین اعتبار آن متغیر باشد. با این حال عوامل دیگری مثل برند بریس‌های ارتودنسی و تکنیک‌ها مورد استفاده هم در این قیمتگذاری نقش دارند.
پرسش‌های متداول
درمان با بریس‌های نامرئی چقدر طول می‌کشد؟
افرادی که از ارتودنسی نامرئی استفاده می‌کنند به طور متوسط نتیجه درمان خود را در کمتر از 2 سال می‌بینند؛ البته در برخی موارد این نوع ارتودنسی ظرف 6 ماه هم جواب می‌دهد. اما باید توجه داشت که هر لبخندی با دیگری تفاوت داشته و طول مدت درمان بیمار بسته به نیازهای او می‌تواند از این مقادیر کمتر یا بیشتر باشد. در کل، زمان مورد نیاز برای درمان مستقیماً با میزان پیچیدگی مشکل بیمار ارتباط دارد.
آیا می‌توان با وجود بریس نامرئی مایعات نوشید؟
درست مثل سایر بریس‌ها می‌توانید هر مایعی بنوشید، البته ابتدا باید بریس‌های نامرئی‌تان را از دهان خارج کنید. اکیداً توصیه می‌شوند برای نوشیدن هرگونه مایعاتی غیر از آب خالص حتماً این بریس‌ها را از دهانتان بیرون بیاورید. چون همانطور که می‌دانید آن‌ها از پلاستیک شفاف ساخته شدهاند.
آیا بریس‌های نامرئی را باید در موقع خواب هم استفاده کرد؟
بله؛ شما باید حداقل روزی 22 ساعت از این ردیف کننده‌ها استفاده کنید. بنابراین زمان خواب هم جز دوره درمان خواهد بود. البته، اگر از بریس‌های ثابت استفاده کنید آن‌ها در تمام مدت روی دندان‌هایتان نصب خواهند بود.
بریس‌های نامرئی برای چه مشکلاتی مناسب نیستند؟
- اوربایت یا آندربایت شدید: در اوربایت دندان‌های باید به شکل محسوسی از دندان‌های پایین جلوتر هستند.
- چرخش دندان‌ها: شلوغی دندان‌ها می‌تواند باعث شود که آن‌ها در غلاف خود بچرخند.
- فواصل زیاد بین دندان‌ها: بریس‌های نامرئی می‌توانند فاصله‌های کم را به خوبی ببندند، اما همیشه نمی‌توانند فواصل زیاد را اصلاح کنند.
آیا ارتودنسی نامرئی می‌تواند شکل صورت را تغییر بدهد؟
ارتودنسی نامرئی علاوه بر صاف کردن دندان‌ها می‌تواند شکل، ظاهر و نیم رخ چهره را نیز تغییر بدهد. یک دندان کج می‌تواند شکل چهره را تغییر بدهد و اوربایت هم می‌تواند باعث شود که لب بالا جلو بیاید.
