همه میدانند که قرار است دندانهای شیری بیفتند و دندانهای دائمی، همیشگی باشند. متأسفانه، این امر، همیشه خیلی ساده نیست. لق شدن دندان در بزرگسالان، میتواند ناشی از بهداشت نامناسب دندانها، بیماری پیشرفته لثه، آسیب به صورت، دندان قروچه یا حتی بارداری باشد. البته، احتمال سفت کردن دندان لق وجود دارد، اما این به علت لق شدن آن بستگی دارد.
اگر فرزند شما به دلیل آسیب دیدگی یا گاز زدن بد، یا دندان قروچه شبانه (براکسیسم) و یا به هر دلیل دیگری دندان دائمی لق، داشته باشد؛ در همه این موارد، چه بزرگسال باشید که دندان لق شده دارید و یا دندان کودکتان لق شده باشد، بهتر است فوراً با دندانپزشک خود مشورت کنید. هنگامی که دندان یک فرد بزرگسال میافتد، احتمالاً باید با ایمپلنت دندان یا بریج دندان، یا برخی راه حلهای ممکن دیگر، جایگزین شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی علل لق شدن دندانهای بزرگسالان بپردازیم و راهکارهای عملی و یا درمان آنها را پیشنهاد کنیم.
علت لق شدن دندان دائمی چیست؟
دندانهای دائمی باید تا آخر عمر باقی بمانند. اگر در بزرگسالی دندان لق شده دارید، باید دلیل روشنی وجود داشته باشد.
بیماری لثه
بیماری لثه نتیجه عدم رعایت بهداشت مداوم دهان و دندانها است. اگر مسواک نزنید، نخ دندان نکشید، و تمیزکاری معمولی انجام ندهید، جرم و باکتری میتواند زیر لثههای شما جمع شود و باعث عفونت و بیماری لثه شود. بیماری پیشرفته لثه، میتواند باعث جدا شدن لثه از دندانها شود. بیماری لثه زمانی قابل درمان است که زود تشخیص داده شود و اگر دندان لق شما نتیجه بیماری لثه باشد، این احتمال وجود دارد که با درمان و اقدامات بهداشتی مناسب، دوباره سفت شود.
آسیب
زمین خوردن یا ضربه به صورت، یکی از علل متداول شکستن و یا لق شدن دندانهای بزرگسالان است. همچنین، ساییدن یا فشردن دندانها، میتواند بافت لثه را تا حدی فرسوده کند که دندانها لق شوند. اگر دندان لق شما، نتیجه ساییدن یا فشردن باشد، دندانپزشک شما ممکن است بتواند قبل از آسیب دائمی دندانها، این مشکل را با محافظ دهانی مخصوص درمان کند.
بارداری
در دوران بارداری، تغییرات در سطوح هورمونی میتواند بر پریودنشیوم، یعنی رباطها و استخوانهای دهان که از دندانها حمایت میکنند و آنها را در جای خود نگه میدارند، تأثیر بگذارد. هنگامی که پریودنشیوم تحت تأثیر قرار بگیرد، دندانها ممکن است لق شوند.
خوشبختانه، این تغییرات پس از بارداری خود به خود برطرف میشوند. با این حال، اگر در دوران بارداری، دچار لق شدن دندانها شدید، به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا بتوانید سایر محرکها، مانند بیماری لثه را رد کنید.
و به یاد داشته باشید؛ رفتن به دندانپزشک در دوران بارداری بیخطر است. درمانهای پیشگیرانه، تشخیصی و ترمیمی دندان، در طول بارداری بی خطر هستند.
پوکی استخوان
پوکی استخوان، بیماری است که باعث ضعیف شدن استخوانهای بدن و شکستن آنها میشود. استخوانهای لگن، ستون فقرات و مچ دست اغلب تحت تأثیر پوکی استخوان قرار میگیرند، اما این بیماری، میتواند هر استخوانی را در بدن ضعیف کند.
تحقیقات نشان داده است که بین پوکی استخوان و تحلیل استخوان در فک، ارتباط وجود دارد. استخوان فک، دندانها را نگه میدارد و آنها را محکم میکند. هنگامی که استخوان فک، کمتر متراکم باشد، از دست دادن دندانها ممکن است رخ دهد، که یک اتفاق رایج در سالمندان است.
دندان قروچه
فشردن مکرر دندانها، یا ساییدن آنها به دلیل استرس، وضعیتی که به عنوان دندان قروچه شناخته میشود، هم میتواند باعث لق شدن دندانها، به مرور زمان شود. بسیاری از افراد، شبها بدون اینکه متوجه شوند دندان قروچه میکنند.
داروها و شرایط زمینهای
احتمالاً شنیدهاید که کلسیم، استخوانهای بدن را قوی میکند، اما برای دندانهای قوی و سالم نیز لازم است. بعضی از داروها، از جمله داروهای ضد تشنج، مانند فنی توئین (Dilantin)، ممکن است جذب کلسیم را برای بدن دشوارتر کنند؛ زمانی که این داروها به طور منظم در مدت زمان طولانی مصرف شوند، میتوانند باعث ضعیف شدن و شل شدن دندانها شوند.
بسیاری از داروهای رایج، مانند داروهای ضد بارداری، ضد افسردگی و مسکنها، خشکی دهان را به عنوان یک عارضه جانبی بالقوه دارند که میتواند خطر پوسیدگی دندان را افزایش دهد.
حتی اگر فکر میکنید داروی شما، ممکن است علت لق شدن دندان دائمی شما باشد، بدون مشورت با پزشک خود، مصرف هیچ دارویی را قطع نکنید. بعضی از بیماریهای زمینهای نیز میتوانند خطر ابتلا به بیماری لثه را که یکی از دلایل رایج لق شدن دندانها است، افزایش دهند.
این بیماریها شامل:
- اچآیوی
- سرطان
- آرتروز
- دیابت
لق شدن دندان دائمی کودکان
کودکان نیز ممکن است همانند بزرگسالان دچار عارضه لق شدن دندان دائمی شوند، که عمدتاً ناشی از دندان قروچه، عفونت، بیماریهای لثه و وارد شدن ضربه است.
درمانهای لق شدن دندان دائمی
بسته به شدت مشکل، و اینکه چقدر زود تشخیص داده شده است، روشهای مختلفی وجود دارند که دندانپزشک میتواند به نجات دندان لق دائمی، کمک کند.
آتل
اگر دندان به دلیل آسیب، لق شده باشد، دندانپزشک شما ممکن است سعی کند دندان را آتل کند. آتل بندی، شامل چسباندن دندان لق به دندانهای اطراف برای کمک به محکم کردن آن است. این یک راه حل موقتی است، زیرا پیوند کامپوزیت خیلی دوام نمیآورد.
تمیز کردن عمیق دندانها
اگر دندانی به دلیل بهداشت نامناسب دندان و یا بیماری لثه، لق شده باشد، دندانپزشک شما ممکن است سعی کند از طریق تمیز کردن عمیق، دندان را نجات دهد. در طول تمیز کردن عمیق، یک متخصص بهداشت دندان، عفونتی را که در خط لثه رشد کرده و باعث عقب نشینی لثهها شده است، از بین میبرد. پس از رفع عفونت، احتمال زیادی وجود دارد که لثهها در اطراف دندان بهبود یافته و سفت شوند.
پیوند بافت و استخوان
این عمل، شامل قرار دادن استخوان مصنوعی یا طبیعی در اطراف ریشه ضعیف شده، برای کمک به بازسازی استخوان جدید و بافت لثه است. این روش، زمانی انجام میشود که، بیماری پریودنتال وجود داشته باشد و استخوان اطراف لثه بیمار ضعیف باشد.
جراحی فلپ
این کار برای از بین بردن جرمهای جمع شده در لبههای عمیق لثه، انجام میشود و تمیز کردن آن را آسانتر میکند. در طول این روش، لثه فرد برای برداشتن جرم به عقب برده شده و سپس به جای خود باز گردانده میشود. اگر همه چیز به خوبی پیش برود و این روش موفقیت آمیز باشد، لثههای شما در اطراف دندانهایتان، قرار میگیرند.
بازسازی هدایت شده بافت (GTR)
در این روش جراحی، از غشاهای محافظ استفاده میشود که بازسازی بافت را در جایی که توسط پریودنتیت از بین رفتهاند، ممکن میکند. پس از یک درمان موفق، برای جلوگیری از لق شدن مجدد دندان در اثر این بیماری، به مراقبت طولانی مدت از دندانها و لثههای خود نیاز دارید. نجات دندان لق بهتر است، اما ممکن است امکان پذیر نباشد. اگر نمیتوان دندان را نجات داد، ممکن است نیاز به کشیدن و جایگزینی با ایمپلنت دندان باشد. در صورت عدم درمان، دندانهای دائمی، ممکن است قبل از برطرف شدن کامل مشکلات مربوط به بیماری لثه، به دندانپزشکی زیبایی نیاز داشته باشند.
چگونه از لق شدن دندان پیشگیری کنیم؟
ایده داشتن یک دندان دائمی لق شده، ممکن است نگرانکننده باشد، اما راههای سادهای برای کاهش خطر لق شدن دندانها وجود دارند:
- بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید. هر چقدر از اهمیت بهداشت روزانه دهان و دندان بگوییم، باز هم کافی نیست. مسواک زدن به مدت دو دقیقه حداقل دو بار در روز و نخ دندان کشیدن روزانه، میتواند کمک زیادی به محافظت از سلامت دندان شما کند.
- هر 6 ماه یکبار برای تمیز کردن حرفه ای دندانها مراجعه کنید. در حالی که مسواک زدن در خانه ضروری است، اما جایگزین تمیز کردن حرفهای نمیشود. تمیز کردن حرفهای علاوه بر دقیقتر بودن، به دندانپزشک شما فرصتی میدهد تا مشکلات بهداشت دهان و دندان را زود تشخیص دهد.
- از مصرف دخانیات و تنباکو خودداری کنید. سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو به طور منظم یکی از علل اصلی بیماری لثه است. قطع مصرف تنباکو، میتواند خطر ابتلا به بیماری لثه و سرطان دهان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
- اقداماتی را برای کاهش آسیب دندان قروچه (براکسیسم) انجام دهید. اگر مرتباً دندانهای خود را به هم فشار میدهید یا دندان قروچه میکنید، یک اسپلینت بایت (که محافظ دندان یا محافظ شب نیز نامیده میشود) میتواند به محافظت از دندانهای شما در برابر آسیب کمک کند.
- هنگام انجام ورزشهای ضربهای، برای محافظت از دندانهای خود از محافظ دهان استفاده کنید.
- برای جلوگیری از خشکی دهان، آب زیاد مصرف نمائید.
سخن پایانی
هنگامی که متوجه علائم لق شدن دندان دائمی شدید، اقدام فوری برای جلوگیری از از دست دادن دندانها ضروری است. امید به اینکه دندان شما به خودی خود بهبود یابد، احتمالاً استراتژی موثری برای مقابله با یک دندان دائمی لق نیست. تا زمانی که نتوانید به دندانپزشک خود مراجعه کنید، غذاهای نرم بخورید و از مسواک نرم استفاده کنید. شستشو با آب نمک نیز میتواند به تمیز نگه داشتن ناحیه کمک کند. هنگامی که روی صندلی نشستید، دندانپزشک شما میتواند علت لق شدن دندان شما و بهترین رویکرد برای درمان را تعیین کند. و در بیشتر موارد، هر چه زودتر به دندانپزشک خود مراجعه کنید، شانس بیشتری برای نجات دندان شما خواهد داشت.
برای درمان دندان دائمی لق شده، در کودکان نیز بایستی آنها را سریعاً نزد دندانپزشک کودکان ببرید تا پس از علت یابی، درمان مناسب را انجام دهند. ما اینجا هستیم تا انواع درمانهای دندانپزشکی را به شما ارائه دهیم، پس همین امروز با ما تماس بگیرید.
سوالات متداول
آیا لق شدن دندان در بزرگسالان طبیعی است؟
دندان در دهان سالم، لق نمیشود، بنابراین، علائم لق شدگی مانند تکان خوردن همیشه دندان، یک علت زمینهای دارند.
در چه سنی دندانهای بزرگسالان میافتند؟
از دست دادن دندان دائمی میتواند در هر سنی برای یک بزرگسال رخ دهد، بنابراین، میانگین قابل توجهی در از دست دادن جزئی و کلی دندان در افراد بالای ۵۰ سال رخ میدهد.
آیا دندان لق در نهایت سفت میشود؟
اگر دندانی به دلیل بیماری لثه لق شده باشد، ممکن است با رعایت بهداشت دهان و دندان، مناسب، ثابت و سفت شود.
لق شدن دندان چقدر طول میکشد تا بهبود یابد؟
در بیشتر موارد، آنها را میتوان در عرض چند هفته، سفت کرد. اما باید از انجام مراقبت مناسب، اطمینان حاصل کنید، مانند اجتناب از جویدن با آن، در زمان بهبودی. همچنین باید مراقب باشید که اگر وضعیت دندان شما بدتر شد، به دندانپزشک خود اطلاع دهید.
آیا میتوانید در اثر فشار، دندان از دست بدهید؟
آسیبی که فشار مزمن به لثهها وارد میکند، میتواند پایههای نگهدارنده دندانها را شل کند، به استخوان نگهدارنده آسیب برساند و منجر به از دست دادن دندان شود.
آیا باید دندان دائمی لق را بکشیم؟
اگر دندان کمی لق شده باشد، دندانپزشک به احتمال زیاد توصیه میکند، منتظر بمانید تا ببیند آیا سفت میشود یا خیر. با این حال، اگر دندان در روزهای آینده، بیشتر لق شود، ممکن است عاقلانه باشد که آن را کشیده و با ایمپلنت دندان یا روش دیگری برای سلامت دهان جایگزین کنید.
اگر دندان لق، فرد بزرگسال را نتوان نجات داد چه بکنیم؟
در برخی موارد (به ویژه در مواردی که بیماری لثه درمیان است) دندانپزشک شما، ممکن است نتواند دندان لق شما را نجات دهد. او ممکن است به کشیدن دندان و جایگزینی آن با ایمپلنت یا بریج، توصیه نماید. اما با تکنولوژی و تخصصهای جدید، دندانپزشک شما بیشتر از همیشه میتواند دندان دائمی لق شده شما را نجات دهد.